Té netjes…..

Sommige mensen willen zich te netjes uitdrukken. Zó netjes, dat het raar wordt. We hoorden gisteren een verslaggever in het Radio 1-Journaal zeggen, dat Tjibbe Joustra bezig was zijn “bips tegen de krib te gooien”. Dat klinkt dus zot.

Ik ben eens gaan nakijken in een spreekwoordenboek waar de uitdrukking vandaan komt. Nou, zoals te verwachten uit de scheepvaart. Het betekent: dwars gaan liggen en de kont (dat is gewoon de achterkant van een schip) tegen een strekdam ( de krib dus) zetten in een rivier en daardoor niet verder kunnen, maar ook alles blokkeren. Niks bips. Gewoon kont.

Toen ik toch bezig was ben ik eens gaan kijken welke uitdrukkingen nog meer goed passen bij de UWV-kwestie. Dat zijn er heel wat. Joustra moet “het anker kappen” oftewel maken dat hij weg komt. Want hij is “boegbeeld” áf en heeft “bakzeil gehaald”. Hij is gewoon “over boord gevallen”, wat betekent, dat hij iets fout heeft gedaan. Maar hij is bezig “de boot af te houden” en dan is “de boot aan” natuurlijk. De Geus zit “met de kloten voor het blok” en dat is ook, al zou je anders denken, een hele nette uitdrukking. Het betekent, dat knopen in een scheepslijn niet door het blok oftewel de katrol kunnen. Kun je dus keurig in elk gesprek gebruiken, die uitdrukking.

Ze zijn “de koers kwijt” met z’n allen, maar er is “geen man over boord”, toch? Ze moeten geen “mast overboord zeilen”, hetgeen betekent niet bankroet gaan door een te weelderige leefwijze. Gewoon “een reef in het zeil leggen”, uitgaven verminderen, wil nog wel eens helpen. “Schoon schip maken” ook. Aan “pompen of verzuipen” zijn ze nog niet toe, dacht ik. De minister moet vanaf nu “een oogje in ’t zeil houden”, want “iemand aan de hoogste ra hangen” is ook weer zo wat, maar “het roer recht houden”, niet “schipperen”, zodat het “de spuigaten uitloopt”, “recht door zee” in niemands “kielzog varen”, maar in eigen “vaarwater” blijven.

We zijn wel een zeevarende natie, hè, zoveel spreekwoorden en gezegdes als er zijn, want ik heb ze echt nog lang niet allemaal gehad, hoor! Maar, meneer van het Radio 1-Journaal: je mag een achterste, dat zich koste wat het kost (!) wil vastzetten in een te dure uit de algemene middelen betaalde stoel, best een kont noemen, hoor! Met of zonder blaren…….