Klikspaan…..

In Amerika loopt ’n blinde rond, die op 1-jarige leeftijd z’n gezichtsvermogen kwijtraakte door kanker. De ziekte heeft hij overwonnen, want hij is er nog. Maar wat bijzonder is: hij heeft zichzelf een soort ‘klik’-systeem aangeleerd, waarbij hij door echo de vorm van objecten die hij tegenkomt kan lokaliseren. Dat klikken doet hij met z’n tong. Ik heb er ooit wel es ’n filmpje van gezien.

Deze man is er zó goed in, dat hij zelfs kan fietsen! Nou ja, ik neem aan niet dwars door New York of zo, maar toch. Hij  ‘ziet’  met zijn hersenen, zeggen onderzoekers. Ze hebben zich aan zijn gebrek aangepast.

De wetenschappers hebben ook mensen getest, die het kunstje op latere leeftijd hebben aangeleerd, maar die hersenen waren er minder handig mee. Het is dus zaak dat je vroeg begint met klikken. Ik zie mijn privé-blinde nog niet zo gauw tongklikkend rondlopen hier. Eigenlijk ben ik daar wel blij mee. Het geeft zo’n onrust in huis, hè? En we hebben nogal wat objecten ook.

Wat hij wel deed vroeger, als hij  tijdens z’n  werk in de  gebouwen van ons revalidatiecentrum  bezig was,  dat ie  ‘vingerknippend’  (met  duim en middelvinger, ik probeer dat wel es, maar ik kan ’t niet!) door de gangen liep, waardoor hij precies wist waar hij was. Zijgangen, open deuren en zo  hoorde hij door echo. Hier in huis hoeft dat natuurlijk niet. Wij hebben geen zijgangen en deuren doen we gewoon dicht.

Ondertussen vind ik het wel bijzonder van die klikman. Ze gaan nu onderzoeken of het systeem bij meer blinden kan worden toegepast. Ik vraag het me af. Je hersens moeten d’r maar aan willen.

Ik  moest trouwens  ineens denken aan Miriam Makeba met haar Clicksong lang geleden. Helaas leeft ze niet meer, maar er is een leuk You Tube-filmpje van haar. Erbarmelijk slecht van beeld, maar daarin legt ze uit waar háár klik vandaan komt. Uit haar  Xhosa moedertaal. Zij was een groot  kliktalent……!