Fris…..

De Verenigde Naties hebben het jaar 2008 uitgeroepen tot het “Internationaal Jaar van de Sanitatie”. In mijn optiek heeft dat betrekking op riolering en watervoorzieningen in landen waar dat nog niet of niet goed geregeld is. Domweg omdat ze er daar geen geld voor hebben. Ziekten en kindersterfte tot gevolg hebbend. Door een sanitair menswaardig bestaan voor iedereen aan de orde te stellen zijn de VN met een noodzakelijk onderwerp bezig. Nederland doet natuurlijk ook mee, want we hebben de naam sowieso een proper land te zijn, nietwaar? En we dragen niet alleen bij door projecten op het gebied van ontwikkelingswerk, hoor!

Zo is er vandaag een tentoonstelling geopend in Paleis Het Loo, alhier, die tot en met 4 mei duurt onder het motto “Fris en Rein aan het hof”. Oftewel: hoe heeft het vorstelijke volk zich door de eeuwen heen van onder tot boven of liever van boven tot onder, dat klinkt frisser, schoon gehouden? Lampetstellen voor het dagelijkse kattenwasje, kamergemakken in als zodanig niet te herkennen fauteuils, het bidet (waarvan heden ten dage veel Nederlanders op vakantie in Frankrijk het gebruik niet kennen, behalve dan voor het koelen van bier) van koningin Hortence, de vrouw van Lodewijk Napoleon, het is allemaal bewaard gebleven.

De toilettafels, waaraan de diverse vorstinnen zich zaten op te tutten, waren vaak gehuld in tule, “toile” en het schijnt dat daar het woord toilet vandaan komt. En de badkuipen met houten betimmering er omheen, prachtig beschilderd. Ware kunstwerken, nou en dat baddert toch anders dan in een acryltje van de Gamma natuurlijk.

Willem III liet voor het eerst een spoeltoilet inbouwen met een “moderne” pomp. Of zijne majesteit die zelf bediende of dat een bediende die bediende, tja, dat weten we natuurlijk niet. Dat is intieme informatie en dat zullen ze wel niet aan de grote klok hebben gehangen. Je zal als bediende toch de grote boodschap van je vorst moeten wegpompen. Nou ja, misschien vonden ze het wel een eer.

Mijn moeder zei altijd als het over koninklijke of hooggeplaatste personen ging: “Die moeten ook gewoon naar de wc, hoor!”. De keizer te voet, ja, zo is het maar net.

Er zal niettemin wel weer heel wat volk afkomen op zo’n sanitaire tentoonstelling. Het ís natuurlijk ook een hele geruststelling voor een land om te weten, dat een hof zich altijd fris en rein heeft gehouden. Aan de buitenzijde in ieder geval………