Afgelopen zondag waren we een dagje naar Friesland. We spreken zo eens in het half jaar af dat de broers en zussen met hun diverse Roosjes en Klorissen elkaar weer eens zien. We zijn allemaal ‘boven de streep ‘qua leeftijd, zoals mijn schoonzus het uitdrukte en dan is bijpraten niet verkeerd. Dat is altijd ouderwets gezellig. We bellen en mailen natuurlijk wel met elkaar en mijn blog bewijst ook wel nuttige diensten wat de informatie vanaf deze kant betreft, maar dat ‘boven de streep’ zijn zegt mij niet zoveel, hoor! Iedereen zit nog aardig goed in elkaar en als je mij effe niet mee rekent is het allemaal Fries stamboek daar.
Ze spreken Fries, dat ook. Daar hadden we het nog over, want Fries schijnt er ook nog in allerlei soorten te zijn. Of je in Hindeloopen woont of in Dokkum, dat schijnt nog een heel verschil te zijn. En mijn zwager, die zich altijd sterk heeft gemaakt voor het behoud van de Friese taal, zei dat er tegenwoordig nogal wat Nederlandse woorden ‘verfriest’ worden. Niet van oorsprong Fries, maar wel zo klinkend. Fries is dus een taal met z’n eigen dialecten en in hoeverre is Fries dan zuiver Fries?
Vorige week stond er in de krant een verhaal over een man die, al meer dan tien jaar in Friesland wonend, niet wilde dat zijn kinderen de Friese taal leerden op school. Die lessen van een uur waren verplicht en hij vond dat ze in dat uur wel wat nuttigers konden doen dan Fries leren. “Wij wonen met z’n allen in Nederland”. zei hij “óók de Friezen. Dus spreek Nederlands!” Een beetje van de wereld, die man, vind ik. Hij zet zijn kinderen door dat verbod helemaal apart van hun klasgenoten, die wél Fries praten met elkaar. Dat moet je toch niet willen als ouder?
Bovendien kunnen Friezen als ’t nodig is uitstekend Nederlands spreken. Dat is geen probleem. Ook ambtelijk is het goed geregeld, zelfs wettelijk. Maar als je zoals wij zondag met allemaal Friezen bij elkaar bent ( die enkele Amsterdammer d’r tussen, nou ja…..) dan spreek je toch je moerstaal? Ik moet als die ene Amsterdammer wel op het puntje van mijn stoel zitten, maar als ik weet waar ze het over hebben kan ik het best volgen. En het ene woord, dat me ontgaat, leggen ze heus wel even uit als je er om vraagt.
In Limburg, waar je ze als ze het op hun heupen hebben ook maar moeilijk verstaat, werkt het vast hetzelfde. En in elke streek waar mensen hun dialect in ere houden. Maar ja, die hebben allemaal geen officiele taal! De Friezen wel. Vinden ze wel mooi, hoor, dat aparte…..
…..ook voor mensen verkrijgbaar…..