Heel Apeldoorn ligt overhoop. Overal grote zandhopen langs de straten doordat er gas- en waterleidingen moeten worden vervangen. Er zijn wegens waterleidingbreuken ook plotseling dramatisch grote gaten in een weg en zelfs midden in een winkelcentrum gevallen, dus je kunt niet zeggen dat die vernieuwing niet nodig is. Komt allemaal wel weer goed, maar toch.

Maar dat gegraaf met die grote zandhopen overal heeft wel tot gevolg dat het verkeer er behoorlijk last van heeft. De trottoirs liggen open dus er lopen mensen op de rijweg en die graafmachines vragen nogal wat ruimte. Meestal is er maar één smal wegdeel voor de auto’s. Lastig, maar best te doen als iedereen even oplet.

Het verhaal, dat ik gisteren hoorde van iemand, speelde niet in Apeldoorn, daar wonen natuurlijk alleen maar heel tolerante, aardige mensen, maar het zou me niet verbazen dat daar misschien, heel misschien toch iemand tussen zou zitten, die….nou ja, ik vertel verder. De automobiliste van het verhaal reed, in een door werkzaamheden versmalde straat, op de voor haar ‘verkeerde’ weghelft. Kwam zo uit. Er kwam haar een lesauto tegemoet , zonder leerling trouwens, die zover doorreed, dat ze er niet langs kon.

De man in de lesauto reed niet even wat achteruit om haar door te laten en ging, met z’n elleboog op het stuur met een verveeld gezicht, allerlei andere dingen zitten doen in de auto. Het was kennelijk de bedoeling, dat onze vertelster het hele end weer achteruit moest waar de versmalling begon. Dat was ze begrijpelijkerwijs niét van plan. We kennen d’r, dat hadden we niet anders verwacht. De situatie veranderde niet en duurde voort.

Tenslotte stapte ze dus maar uit, liep naar die auto en de man draaide zijn raampje naar beneden. “Zou u even iets achteruit kunnen rijden, zodat ik er langs kan? Ik heb u niet tijdig gezien aan het begin van de straat”, zei ze min of meer vriendelijk. “Opfriscursusje nodig?” vroeg de eikel sarcastisch.( De chauffeuse over wie we het hebben is toevallig gezegend met een grijs kapsel.) Hij reed inderdaad ‘iets’ achteruit en onze ervaren rijdster, die niet bang is voor weinig ruimte in het verkeer, kon er langs.

Toen ze het verhaal vertelde baalde ze nog steeds van het feit, dat ze de man niet gevraagd had of ie ’n opfriscursusje “sociale vaardigheden” kon gebruiken en ’n fotootje van het rijschoolbord boven op zijn auto was ook wel aardig geweest voor op Facebook of zo. Maar ze is zelf nou eenmaal sociaal erg vaardig. Hij boft maar weer, die man…..

Eén maal per jaar worden kloris en ik samen door de APK gehaald. Moeten we bloed laten prikken en urine inleveren, dat wordt dan nagekeken op ongewenste verschijnselen. We waren bij de praktijkassistente, die zich ons herinnert, maar ons dus niet zo vaak ziet. Ze had de uitslagen van die onderzoeken in haar computer. We zitten nog goed in elkaar. Bloeddruk uitstekend, nieren werken nog prima, cholesterol en suiker netjes onder de limiet voor ons allebei, we wegen nog hetzelfde ietsje teveel als vorig jaar dus we kunnen er wel weer tegen. Zijn we blij mee uiteraard.

Onze oudste zoon zette in de familie-app: “Pa en ma goed door de APK. We zitten dus nog een tijd met ze opgescheept.” Jongste zoon reageerde: “Ah, fijn om te horen. Op tijd water geven is het geheim toch?” De twee dochters roepen gewoon: “Gelukkig!” en “Fijn!!” Zoek zelf maar uit hoe fijngevoelig onze familie in elkaar zit.

Gisteren was kloris jarig. Hij kreeg, behalve een cadeaukaart voor de Mediamarkt van Karin, z’n oudste dochter en gezin, nogal wat alcoholica. Samen met wat ie al kreeg bij Vaderdag haalt ie de kerst daar wel mee volgens mij. Er was ook een fles wijn bij van Ingrid, waar een fles water bij verpakt zat. Moet hij d’r bij doen. Nou, dat is ie wel gewend, hoor. Daarom hebben we alletwéé zo’n goeie bloeddruk….!

‘k Las, dat de ontwerper van ons fraaie papiergeld van destijds: Robert Deodaat Oxenaar, die “Ootje” genoemd werd, wat ik wel humor vind, op 87-jarige leeftijd in Amerika is overleden. Dat kan je gebeuren als je zo oud bent. Zijn mooie biljetten zijn erg gemist toen de euro z’n intrede deed. De mensen vonden er niks aan en het nieuwe geld saai. De snip, de zonnebloem en ook het mooie blauwe tientje, weg waren ze.

Dat deed me denken aan die keer, dat wij met een geleende camper rondreden in Frankrijk. Toen wilden we, voor we weer richting huis gingen, nog langs bij vrienden in Zwitserland, maar hadden bij de grens een vignet nodig om in Zwitserland te mogen rijden. Dat ding kostte 30 Zwitserse franken. Die hadden we niet, maar de douanebeambte zei verheugd, dat we het wel met Hollands geld mochten betalen. Rekende hij even uit en we waren al blij dat we niet langs een bank hoefden of zo. Effe pinnen was er nog niet bij toen, hè?

De man bleek verzamelaar van buitenlandse geldbiljetten ( als ie slim was de Zwitserse ook uiteraard ) en vertelde wat hij allemaal al had. Hij miste nog onze zonnebloem van 50 gulden. Die hadden wij toevallig bij ons en we maakten hem erg blij. Hij vond hem zó mooi! We zijn beslist niet beduveld door ‘m en z’n baas hopelijk ook niet en hadden meteen wat pegulanten voor onze verdere rit door Helvetia. Met een verplicht vignet op de voorruit. En nagezwaaid door een douanier met zonnebloem, die ons geld ‘kunst’ vond.

Het is trouwens altijd een kunst om met geld om te gaan natuurlijk…..

Onze dochters zijn allebei koorzangeressen. Ieder lid van een ander koor. Ze nemen wel es een filmpje op en dan horen we via de telefoon hoe de dames het doen. Van onze oudste dochter weet ik eigenlijk niet precies waar haar koor, waar ook (enige) mannen deel van uitmaken, zoal optreedt, maar van de jongste weet ik bijvoorbeeld, dat ze afgelopen zaterdag zongen in Casa Bonita, een verpleeghuis hier in Apeldoorn. Ze vinden dat erbij horen, zo’n optreden. En leuk ook, omdat ze de mensen een plezier doen.

Hoewel de belangstelling van de bewoners in zo’n huis wat wisselend is, omdat niet iedereen in staat of geschikt is om zo’n activiteit bij te wonen. Ik hoorde trouwens een ‘gerucht’ dat mensen zouden moeten betalen voor de entree, maar ik weiger eigenlijk dat te geloven. Een huis heeft een activiteitenbudget voor zoiets. Maar in ieder geval zat zaterdag de zaal niet afgeladen vol. Er was zelfs een meneer, die mopperig zei: “Een vrouwenkoor?”(want dat is het!) “Ik wil een mannenkoor!” Ze deden het best wel mooi, zei hij, maar ’t was niet zijn smaak. Kwam dan ook niet meer terug na de pauze.

Het voordeel van weinig publiek is dat je de mensen na afloop allemaal een hand kunt geven. Leuk toch? Maar ook, hoewel je natuurlijk nooit weet hoe je leven loopt, dat je er toch (ondanks de ongetwijfeld liefdevolle zorg, die onder elke rouwadvertentie door de familie wordt genoemd en geroemd, zoals je weet) liever niet terecht wilt komen…..

Weet je, wat ik wel eens jammer vind voor mijn jongere broer en mijn jongere zussen? Dat zij niet de tijd hebben meegemaakt, dat onze oúders nog jong waren. Onze vader was de tweede man van mijn moeder, ik had een oudere halfbroer, maar was van het nieuwe gezin dus de eerstgeborene. Ik kan me heel veel herinneren uit mijn kleutertijd. Eigenlijk alleen maar leuke dingen natuurlijk, als je het amandeltjes knippen niet meerekent.

Het was nog voor de oorlog, er werd veel muziek gemaakt in ons huis, onze ouders waren actief voor allerlei dingen, die te maken hadden met het ‘Instituut voor Arbeidersontwikkeling’, ze waren Esperantisten. Daar waren ze maar druk mee. En zelfs aan de tijd gedurende de bezetting heb ik geen herinneringen, die mijn kinderziel hebben beschadigd. Hoewel ik wel weet heb van vrienden van mijn ouders, die plotseling weg waren omdat ze moesten onderduiken of zo. Daar werd in mijn bijzijn niet over gepraat. Eigenlijk ging alles zo’n beetje gewoon door. Andere zaken werden, denk ik, belangrijker. Hoe je aan eten kwam bijvoorbeeld. Alles ging op de bon.

Maar die vrij onbezorgde kindertijd die ik wel meemaakte en mijn broer en zusjes niet, omdat ze er gewoon nog niet waren, tja, dat is gek eigenlijk. We woonden in Amsterdam, die grote stad, waarvan ik toen zong dat ie gebouwd was op palen. Zouden ze die bij de Noord-Zuidlijn eigenlijk nog zijn tegengekomen…..?

We zijn weer eens begonnen aan een “ouwe” televisieserie. “Inspector Morse”, gespeeld door acteur John Thaw, die alweer een poosje geleden ging hemelen, toen ie 60 was. In 2002, om precies te zijn. Indertijd vond ik dat al een serie om voor thuis te blijven. Goeie verhalen en hij reed ook rond in een verhipt mooie auto, een donkerrode Jaguar uit de jaren zestig. De afleveringen werden uitgezonden van 1987 tot 2000. Zijn jonge assistent was ene Lewis, die als oudere politiedetective nu een eigen serie heeft. Grappig, voor zover je dat grappig kunt noemen, is dat Morse in de serie in de laatste aflevering ook dood ging. Heel Engeland was toen al zo’n beetje in rouw en deed dat twee jaar later nog eens dunnetjes over toen ie echt ging.

Zo’n deel van de serie duurt maar liefst ruim anderhalf tot twee uur, een complete film en het tempo is traag, echt Engels, vind ik. Ik hou daar wel van. Mijn zoon ergert zich aan het feit, dat ze het beeld hebben ‘opgerekt’, ten behoeve van moderne beeldschermen waarschijnlijk en soms ziet dat er wat vreemd uit. Ik heb daar uiteraard helemaal geen last van, maar mijn naar perfectie strevende zoon natuurlijk wel. Een verschilletje tussen ons.

Leuk is, dat je in zo’n aflevering kunt zien wat er allemaal veranderd is in de tijd. De gebruikte computers, de mega mobiele telefoons, de ‘vaste’ telefoons, die me aan het kantoor van mijn vader doen denken, het verkeer en de interieurs van de huizen. Hoewel, dat is wel aardig aan het terugkomen, hoor, die stijl. De mode en de schoenen ook, leuk om te zien. Mannen allemaal nog in pak en overjas. Dat is vandaag de dag allemaal wel wat vlotter. Nou ja, dit oudje geniet weer van Morse, dat snap je……

Sportief gezien is die Tom Dumoulin natuurlijk een held. Vorig jaar kreeg ie die status al min of meer, toen hij in ons eigen Apeldoorn op de eerste dag van de Giro d’Italia de tijdrit won. Ik mag ‘m wel, zoals hij reageert op iedereen, die hem van alles aan wil praten. Hij doet zijn eigen ding en dat doet hij goed. Dat blijkt. De eerste Nederlander die de Giro wint! Ga d’r maar aan staan!

Maar….Marianne Vos, de heldin van de Olympische Spelen in Londen, (poeh, wat was dat spannend toen!) won de Giro al drie keer! ’n Néderlandse vrouw, als ik me niet vergis. Ja, wel een vróuw in de ‘vrouwenversie’ van de Giro natuurlijk. Dat scheelt in belangrijkheid volgens de mannen. Als je ‘m drie keer wint als eerste Nederlandse in 2011, in 2012 nog es en het in 2014 nog eens dunnetjes over doet, terwijl Anna van der Breggen dat in 2015 voor elkaar kreeg, dan kun je wel goed fietsen, lijkt me. Mag wel eens gezegd worden. Samen met al die vrouwen die dagelijks hun kindertjes veilig naar school brengen op de fiets. Ja, dat is ’n ander soort fietsen, maar niet minder gevaarlijk.

Tom is de held, een leuke held, daar hoor je mij niet over klagen. Maar er bestaan dus ook fietsende heldinnen…..!

Dat is voor iedereen verschillend. Wat de een het ‘einde’ vindt, daar komt een ander z’n bed niet voor uit. Dauwtrappen bijvoorbeeld. Dat deden mijn kloris en ik in onze zeer jonge jaren nog wel. Stonden we om vijf uur op en gingen wandelen. Kloris is nog wel eens midden op een uitgestorven weg gaan zitten, gewoon voor de grap, op wat nu de A1 is bij Bussum. D’r kwam toch niks aan. Zoiets zou nu iets minder slim zijn. En dauwtrappen doen we trouwens ook niet meer. Ben je gek, voor alles is een tijd.

Wat voor tijd het momenteel is? Ik weet het niet meer. Ongelukken en aanslagen, waarvan je niets begrijpt, ook niets kúnt begrijpen. Zo’n man als Donald Trump, onbegrijpelijk hoe die aan zoveel macht is gekomen. Hij is in hoog tempo met plakband aan het rondreizen en vertelt in toespraken wat iedereen moet doen om het Amerika naar de zin te maken. En de belangrijke heer Trump in het bijzonder. Amsterdam en Stockholm waren volgeladen met fans van Ajax, die gehoopt hadden dat de club een belangrijke prijs zou winnen. Ik hoorde wat dat financieel zou betekenen, maar ook hoe belangrijk fans het ‘winnen’ op zich vinden. De roze trui in de Giro van Tom Dumoulin, ook al zo belangrijk. Ze moeten ook nog een regering in elkaar zien te knutselen, terwijl al die partijen op veel belangrijke punten van elkaar verschillen. Zóveel belangrijks op een rijtje, je houdt het niet bij en wordt er treurig van.

Ik denk, dat ik mijn tuintje maar es ga wieden. Mijn nuttige en belangrijke strijd tegen het zevenblad. Poeh, als je dát niet bijhoudt…..

Niveau. Mooi woord, hè? Kan van alles betekenen in allerlei situaties. Hoog niveau, laag niveau. In ieder geval betekent het: peil. En als je hoger opgeleid bent weet je ook nog hoe je ’t schrijft. Ik lig er trouwens helemaal niet wakker van als je nivo zou schrijven, hoor. Het verschil is niet te horen.

Een VMBO-docente heeft een krachtige brief geschreven naar het Jeugdjournaal, want daarin hadden ze het over de CITO-toets en over de punten die je daarmee kon halen. Het advies dat je ouders krijgen omtrent een vervolgschool na het basisonderwijs hangt vaak nogal van die punten af. En die VMBO-lerares vond, dat kinderen die als resultaat niet op z’n minst een HAVO/VWO-niveau haalden nogal ondergewaardeerd werden neergezet.
Terwijl ze wel gepresteerd hadden op hún hoogste nivo.

Hun onderwijzer kent hun niveau en weet dat ze hun best hebben gedaan. Hun ouders wordt geadviseerd ze niet naar een school te sturen waar ze op voorhand ongelukkig zouden kunnen worden vanwege de lesstof die ze krijgen aangeboden. En daar ben ik het helemaal mee eens. Dat je je kunt verkijken op zo’n CITO-toets, het eerste “examen” eigenlijk waar die kinderen mee te maken krijgen en die nogal een stress geeft ook, maakt dat ik het sowieso een vervelende test vind. Je hebt ouders van niveau die het er trouwens helemaal niet mee eens zijn als hun kind lager scoort dan ze gedacht hadden, terwijl het misschien ’n eenzijdige momentopname is. Komen ze met opgestoken zeil verhaal halen.

In mijn tijd bestond die CITO-toets helemaal niet. Je ouders praatten met je onderwijzer (want die had je als je in de hoogste klas zat, de juffen waren meestal voor de jongere kinderen) en die gaf dan ’n advies, dat gegrond was op je karakter, gedrag, motivatie en niet uitsluitend op je intelligentie. Lijkt mij een goede manier, eenvoudig ook. Moet je natuurlijk wel steeds dezelfde leerkracht hebben gehad, niet steeds een andere invaller, zoals tegenwoordig nogal eens voorkomt. En misschien moet zo’n gesprek langer duren dan zeven minuten per kind.

Ik overdrijf nu natuurlijk, want wat in mijn tijd ook nogal eens voorkwam: kon je niet naar de HBS of de Mulo, dan werd het Ambachtsschool of Huishoudschool. Ik ken gevallen van huishoudschoolmeisjes, die later via allerlei cursussen of opleidingen in hun vrije tijd hebben moeten bewijzen dat ze een niveau hadden dat verkeerd is ingeschat. Maar ja, dat zijn natuurlijk heel erg goede huisvrouwen, dat wel. Boffen hun mannen dan weer mee.

Maar ik ben het met die VMBO-mevrouw eens. Die opleidingen worden ondergewaardeerd. Je hebt ze nodig, al die daar opgeleide mensen. Wat zijn er niet veel richtingen op zo’n school waaruit je kunt kiezen en wat kun je er niet allemaal leren! Het ROC hier in Apeldoorn is een complete campus! En je hoeft niet per se hoger opgeleid te zijn om een goeie verzekering af te sluiten, hoor. Belachelijke reclame…..

Dat het er in deze tijd niet altijd liefdevol aan toe gaat in de wereld is niks nieuws, dat weet iedereen. Zoals een mevrouw hier in Apeldoorn ondervond, ze is Marokkaans en ook nog es van Joodse origine, toen ze iets uit haar kelderbox wilde halen en op de deur daarvan een davidsster en het woord “hoer” zag aangebracht. Uitgerekend op Bevrijdingsdag. Ze is er behoorlijk door aangeslagen. In Gouda, waar ze eerst woonde was haar ook al van alles overkomen en ze dacht dat zoiets in Apeldoorn niet zou gebeuren. Nou, wel dus. Ik weet er verder het fijne niet van, lees het alleen maar in de krant en ik hoop dan oprecht, dat ze de dader of daders vinden.

Toch medebewoner(s) van de flat waarschijnlijk, dacht ik, want de kelder is alleen met een sleutel te bereiken of met een code. Maar als kinderen erin willen roepen ze heel hard naar boven : “Mááá, wat is de code ook alweer?” las ik. De hele buurt weet er dus van. Dat is nogal stom geregeld.

Maar je wordt sowieso niet vrolijk van zo’n verhaal. Terwijl je overal zulke prachtige zinnen en slogans ziet, vooral in de reclame uiteraard, want dat verkoopt, hè, maatschappelijke betrokkenheid en zo. Zelfs bij de snackbar in ons winkelcentrum stond een of ander geknutseld bord, waarop zoiets stond als “Happiness kun je niet kopen, maar onze fast food wel”. Word je heel gelukkig van blijkbaar.

Als je een beetje aardig doet, ik vind ‘een beetje’ niet overdreven, reageren mensen soms al zeer enthousiast. Bij een kassa vragen ze altijd of ik zegeltjes wil voor het een of ander. Dagjes uit, glazen, handdoeken of zoiets. Ik hoef ze niet die zegels. Maar als er iemand achter me staat, die ik als zegeltjesspaarder inschat, dus geen tiener met een blikje fris, vraag ik altijd of die ze wél spaart. Daar krijg ik vaak leuke reacties op. Ik kan ze ook laten lopen, die plakkertjes als het kassameisje vraagt of ik ze wil. Maar dat is dus een van mijn ‘beetje-aardigheden’…..